Od góry do dołu: Faeruńska sztuka miedzi, srebra, złota, elektrum i platyny
Sztuka złota ze świata Greyhawk
Monety ze świata Eberron
Monety w wieloświecie przybierają wiele odmian. Najpopularniejsze są jednak według wartości kruszców kolejno monety miedziane, srebrne, elektrumowe, złote i platynowe. Każda kolejna (z wyjątkiem elektrum) ma wartość dziesięciu poprzednich.
| Moneta | sm | ss | se | sz | sp |
|---|---|---|---|---|---|
| Miedź (sm) | 1 | 1/10 | 1/50 | 1/100 | 1/1000 |
| Srebro (ss) | 10 | 1 | 1/5 | 1/10 | 1/100 |
| Elektrum (se) | 50 | 5 | 1 | 1/2 | 1/20 |
| Złoto (sz) | 100 | 10 | 2 | 1 | 1/10 |
| Platyna (sp) | 1000 | 100 | 20 | 10 | 1 |
Monety Sigil[]
Choć niezliczone plany materialne oraz odizolowane kultury sfer mają własne systemy walutowe, bądź w ogóle ich nie mają, to najpopularniejsza w planach jest waluta Sigil. Jest to kolejny powód, dla którego miasto to uważa się za centrum wieloświata. Monety zwane w planach popularnie brzdękiem są tak jak i wszędzie indziej, istotnym pośrednikiem pomiędzy mieszkańcami sfer.
Zielone[]
| Moneta | sm | ss | sz | sp |
|---|---|---|---|---|
| Zielony | 1 | 1/10 | 1/100 | 1/1000 |
Miedzianym monetom odpowiadają w planach i Sigil zielone. Choć wykonane są z tego samego kruszcu, to nazwę swą zawdzięczają oślizgle-zielonej barwie. Przyczyną jest fakt, że monety te niejednokrotnie przechodziły przez dłonie czartów, których kwaśny pot zabarwił je na ten kolor, pokrywając je warstwami.
Srebrniki[]
Monety srebrne zwie się tutaj srebrnikami. Są bardzo często używane, lecz wielu handlarzy je odrzuca, zważywszy na fakt, że srebro jest zabójczą bronią przeciwko czartom. Każdy kto zechce z nimi handlować, musi się liczyć z tym, by wymienić je na jakąś inną walutę. Srebrniki są zatem słusznie nazywane przez mieszkańców Klatki problemami.
| Moneta | sm | ss | sz | sp |
|---|---|---|---|---|
| Srebrnik | 10 | 1 | 1/10 | 1/100 |
Świecidełka[]
Istnieją jeszcze monety będące wykonane z elektrum, stopy złota i srebra. Zwane świecidełkami są bardzo niepopularne. Ilość zawartego w nich złota i srebra jest na tyle zmienna, że nie spełniają one swojej roli pieniądza. Dlatego używają ich najczęściej niepoważni handlarze rupieciami.
| Moneta | sm | ss | sz | sp |
|---|---|---|---|---|
| Świecidełko | 10-100 | 1-10 | 1/10-1 | 1/100-1/10 |
Pechy[]
Monety wykonane ze złota nazywane są pechami. Są bardzo popularne wśród kupców, a jako że są główną walutą do handlu z czartami. Toteż aasimoni ze sfer wyższych według swych wierzeń twierdzą, że złoto jest źródłem chciwości, a co za tym idzie, całego zła na świecie. Złoto mając swoją wysoką wartość nawet na planach wyższych, może być po prostu nie trawione przez wielu niebian, z którymi zechce się podjąć handel. Dlatego najlepiej zaopatrzyć się w inne monety.
| Moneta | sm | ss | sz | sp |
|---|---|---|---|---|
| Pech | 100 | 10 | 1 | 1/10 |
Merty[]
Platynowe monety cechujące się najwyższą wartością, zwane są tutaj mertami, od nazwy Mertion, które jest Platynowym Niebem na planie Celestii. W przeciwieństwie do pechów, merty są uważane za symbol doskonałości przez niebian. Można za nie kupić dosłownie wszystko i u każdego. Nikt nie gardzi tym kruszcem.
| Moneta | sm | ss | sz | sp |
|---|---|---|---|---|
| Mert | 1000 | 100 | 10 | 1 |
Torus Sigilijski[]
Istnieje inny rodzaj złotych monet na kształt Sigil, mający kształt obwarzanka z dziurą. Zwie się je Torusami Sigilijskimi. Choć zrobiony ze złota, jest warty w Sigil dwukrotnie więcej od pecha. Poza Klatką warty jest zaś tylko pięć srebrników. Dziurka w torusie jest przydatna, gdyż można go zawiesić na sznurku i powiesić na szyi, dzięki czemu doliniarz go nie dotknie. Jest ona jednak wystarczająco duża, by ilość złotego kruszcu była mniejsza, niż w zwykłej monecie pecha. Mimo to, większość mieszkańców Sigil nie rusza się poza nie, więc nie stanowi to zbytniego problemu.
| Moneta | sm | ss | sz | sp |
|---|---|---|---|---|
| Torus Sigilijski | 200 | 20 | 2 | 1/5 |
Mobius Sigilijski[]
Istnieje jeszcze Mobius Sigilijski. Piękny, platynowy pieniądz, warty okrągłe sto sztuk złota. Moneta kupców, służąca do naprawdę wielkich transakcji. Od torusa różni się tym że ma grawerunek Pani Bólu. Nikt nie wie, skąd biorą się mobiusy, choć dabusy mogłyby znać drogę do sigilijskiej mennicy.
| Moneta | sm | ss | sz | sp |
|---|---|---|---|---|
| Mobius Sigilijski | 10000 | 1000 | 100 | 10 |
Monety planów[]
Plany poza Sigil również mają swoje waluty w pełni tam używane. Czasem na równi z walutą Sigilijską, czasem mają jednak całkowitą wyłączność na daną sferę.
Okruch Magnetytu[]
Na planie żywiołu ziemi jest wiele minerałów, jednak najbardziej niezwykłym surowcem, z jakiego wyrabia się tam monety, są magnetytowe okruchy, zwane inaczej lepkimi. Jak można się domyślić po nazwie, mają właściwości magnetyczne, przez co przyczepiają się do metalowych przedmiotów. Dość trudno je odczepić, jednak przynajmniej złodziej nie zaryzykuje ich kradzieży. Trzymanie dwóch w jednej dłoni może skończyć się zmiażdżonymi palcami. Okruch magnetytu jest wart dziesięć pechów.
| Moneta | sm | ss | sz | sp |
|---|---|---|---|---|
| Magnetytowy okruch | 1000 | 100 | 10 | 1 |
Klejnoty[]
W Sigil również funkcjonuje handel wymienny na szeroką skalę. Cennymi przedmiotami, które stają się niemalże walutą, są klejnoty. Gdziekolwiek indziej potrzeba by było jubilera, zaś tutaj na Wielkim Bazarze kupcy przyjmą wszystko. Bez względu na to, czy są to diamenty z Gehenny, opale z Tintiublan albo Bytopiańskie szmaragdy. Przeciętny pospolity kamień wart jest dziesięć pechów, zaś wartość doskonałego klejnotu sięga tysięcy. To jedne z najpopularniejszych środków płatniczych w Sigil.
Kryształki[]
Kryształki to idealne kule wielkości połowy jajka. Wyróżnia jest to, że zaczynają rozbłyskiwać, gdy padają na nie promienie światła. Ich niewielki blask pozwala zorientować się w ciemnościach. Popularne na planach wyższych, mają wartość sztuki złota.
| Moneta | sm | ss | sz | sp |
|---|---|---|---|---|
| Kryształek | 100 | 10 | 1 | 1/10 |
Tęcza[]
Podobne do kryształków tęcze, to czworościany rżnięte ze zwykłego szkła, ametystu lub kwarcu. Pod wpływem promieni świetlnych mienią się wszystkimi kolorami tęczy. Nieistotne z czego wykonane, ich wartość wynosi pięć metrów. Cenione są przez czarodziejów, którzy wykorzystują je jako komponenty do czarów światła.
| Moneta | sm | ss | sz | sp |
|---|---|---|---|---|
| Tęcza | 5000 | 500 | 50 | 5 |
Dźwięczne monety arkadyjskie[]
W Arkadii obowiązującą walutą są dźwięczne monety arkadyjskie. To małe kryształowe monety, które wydają cichutkie dźwięki, kiedy się nimi porusza. Dzięki temu nie jest łatwo okraść ich właściciela. Tutejszymi odpowiednikami złotych monet są błękitne tony, a platyny jasno granatowe arie. Na podstawie dźwięków można rozróżnić ich rodzaje, a co za tym idzie, ich wartość.
| Moneta | sm | ss | sz | sp |
|---|---|---|---|---|
| Błękitny ton | 100 | 10 | 1 | 1/10 |
| Aria | 1000 | 100 | 10 | 1 |
Sosnowe monety[]
Sosnowe monety to waluta używana raczej tylko na Arvandorze. Są to zwykłe wyciosane drewniane monety odpowiadające monetom o każdej wartości. Z racji ogromnych połaci lasów, nikt nie stawia tam mennic i nie para się ogniem na szeroką skalę. Poza Arvandorem są jednak raczej bezwartościowe.
Tryb[]
Tryby to waluta produkowana na Mechanusie, zaś monety mają kształt zębatki. Idealnie nadają się one do stworzenia dowolnego mechanizmu. Produkowane są tryby każdej wartości od miedzi do platyny. Występują raczej tylko w Mechanusie, Automacie i Rigusie i innych praworządnych miastach-bramach.
Xaos[]
Najdziwniejsza waluta to xaos. Ta waluta to dosłownie wszystko, ryba, garść pyłu, czy cokolwiek stworzone z esencji chaosu Limbo. Wszystko zależy od kaprysu sprzedawcy lub klienta. Raczej stosowane tylko na planach chaosu.
Monety z kości słoniowej[]
Popularne monety Baator wyrabiane z kości słoniowej. Ponoć ich materiałem nie są tylko kości słoniowe. Pełnią one funkcję zielonych.
| Moneta | sm | ss | sz | sp |
|---|---|---|---|---|
| Moneta z kości słoniowej | 1 | 1/10 | 1/100 | 1/1000 |
Krwawe pieniądze[]
Czarty z Baatoru na jego pierwszej warstwie, Avernusie wydobywają krew z Rzeki Krwi. Odkładając ją do form czekają, aż skrzepnie i stanie się użytkową walutą. Nie są to trwałe monety, gdyż szybko się kruszą, dlatego mają być spożytkowane przed ich całkowitym skruszeniem i trzymane z dala od wody. Monety te odpowiadają wartościami miedziaka z Dis.
| Moneta | sm | ss | sz | sp |
|---|---|---|---|---|
| Krwawa moneta | 1 | 1/10 | 1/100 | 1/1000 |
Szary Lód[]
Z powodu awersji na srebro, czarty używają monety z szarego lodu. Monety zachowują wartość srebrników. Zniszczenie Szarego Lodu graniczy z cudem, gdyż sam magiczny ogień tylko go zmiękcza. Głównym zajęciem niewolników w kopalniach biesów jest wydobywanie Szarego Lodu za pomocą narzędzi miększych niż wydobywany materiał, co jest katorżniczą robotą. Baatezu ozdabiają swoje monety wizerunkami Lorda swojej warstwy. Tanar'ri również tworzą te monety, choć te ich autorstwa nie są już tak ładne. Ważne jest, by uważać i nie dawać Szarego Lodu baatezu dla tanar'ri, a tego tanar'ri dla baatezu, gdyż ich otwarta nienawiść może przelać się na posiadacza monety.
| Moneta | sm | ss | sz | sp |
|---|---|---|---|---|
| Szary lód | 10 | 1 | 1/10 | 1/100 |
Szorstkie monety[]
Jest także wolframowy metal, z którego produkuje się szorstkie monety. Ich wartość wynosi jednego srebrnika i również zastępują srebro na planach niższych.
| Moneta | sm | ss | sz | sp |
|---|---|---|---|---|
| Szorstka moneta | 10 | 1 | 1/10 | 1/100 |
Stal Acheronu[]
Stal Acheronu wydobywana na samym Acheronie jest o wiele prostsza w wydobyciu i obróbce. Jej zgrabnie przycięte monety o kształcie sztabek stali, na których wygrawerowano wizerunki przywódców, sceny walk lub grawerunki z potworami. Stal na Acheronie jest na wagę złota i takąż ma tam wartość.
| Moneta | sm | ss | sz | sp |
|---|---|---|---|---|
| Stal Acheronu | 100 | 10 | 1 | 1/10 |
Pryzmaty dusz[]
Czarty lubią obrabiać oczekujących planów niższych w przeróżne kształty. Wyrabiają z nich również monety, gdzie owe dusze są w nich zamknięte. Zwie się je pryzmatami dusz bądź też klatkami. Gdy się dobrze przyjrzeć, widać na nich zarysy twarzy, wykrzywionej w grymasie cichutko krzyczącej duszy . Wartość monety zależy od siły zamkniętej w niej duszy i może ona dochodzić nawet do tysięcy sztuk złota.
Monety pierwszej materialnej[]
Pieniądze pierwszaków mają taką wartość w sferach, na jaką przystaje kruszec z jakiego je wykonano. Osobliwe waluty jak Dzwonki Gonda, czy Księżyce Waterdeep nie są tolerowane. Jako, że w Sigil jest co najmniej dwukrotnie więcej monet niż na pierwszej materialnej, pierwszacy powinni jak najszybciej wymienić swoje monety na walutę planów.
Monety Faerunu[]
Wymiana barterowa i przysięga "Jestem twoim dłużnikiem" wystarczają na pograniczu, lecz bogactwo łatwe do transportowania - czyli twarda waluta w jakiejś postaci - pociąga za sobą konieczność sensownej wymiany towarów na dalekich dystansach i między dziwnymi krajami. Barter, umowy krwi i przeróżne "glejty kredytowe" są stosunkowo rozpowszechnione w Faerunie, a metalowe monety i sztabki kupieckie to już handlowa codzienność. Ekonomia Faerunu opiera się na srebrze i złocie. Innych metali, w tym miedzi i platyny, używają jako środka płatniczego tylko niektóre narody i kraje. Natomiast srebrne i złote monety są akceptowane w większości handlujących społeczności Ziem Centralnych - i to bez względu na to, jakiego królestwa, miasta-państwa czy starszej rasy pieniądz ów nosi znak. Papierowa waluta jest niemal nieznana, choć w Cormyrze, Sembii i Dolinie Archen akceptuje się weksle podpisane przez obie strony krwią i oznaczone pieczęcią królewskiego urzędnika wyznaczonego do nadzorowania handlu. Monety mają bardzo różnorodne kształty i rozmiary, a wykonuje się je z różnych surowców i na różne sposoby. Pieniądze bije się niemal wszędzie, a waluta jaką się płaci, nie ma najmniejszego znaczenia, byleby przynosiła zyski. W wyjątkowych sytuacjach - gdy lokalne monety lub glejty mogą mieć sztucznie zmienioną wartość - wartość pieniądza określa się w oparciu o metal, z jakiego go wykonano, a nie wiek, rzadkość czy symbol, jakim go oznaczono. Z tego właśnie powodu sztuki platyny, które bije się jedynie w kilku krajach, traktowane są dość podejrzliwie i w zasadzie wyszły już z łask, choć nadal pozostają w obiegu. Wartość każdej monety ustalana jest względem standardowej sztuki złota - czyli okrągłej, litej monety grubości około 2 milimetrów i średnicy około 30 milimetrów. Monety "okrojone", starannie skrawane lub ścierane oznaczają oczywiście mniejszą wartość. Typowe monety Za sprawą ambitnych kupców z Sembii, mające dziwny kształt monety tego kraju można znaleźć niemal wszędzie w Faerunie. Wiele innych ludzkich narodów i miast-państw bije własne pieniądze, które jednak nie są tak szeroko rozpowszechnione. Nie oznacza to jednak, iż nie mają wartości. W Faerunie akceptuje się bowiem wszystkie monety, chyba że odmowa ich przyjęcia ma służyć za pretekst do bójki. W Waterdeep - kipiącym życiem, kosmopolitycznym centrum handlu - miedziaki zwie się dzióbkami, sztuki srebra łupinami, sztuki złota smokami, a sztuki platyny słońcami. W mieście tym używa się również dwóch miejscowych monet, zwanych toal i portowy księżyc. Pierwszą z nich bije się z brązu, a ma kształt kwadratu z otworem w środku, dzięki czemu łatwo zawiesić ją na pierścieniu lub sznurku. W Waterdeep toal ma równowartość 2 sz, ale poza jego murami przestaje mieć jakąkolwiek wartość. Portowy księżyc to inkrustowany elektrum półksiężyc z platyny z dziurką w środku. W Waterdeep ma wartość 50 sz, poza nim 30 sz. W bogatej i pełnej życia Sembii miedziaki zastępują żelazne grostale. Tu srebrniki to kruki, a złote monety szlachcice (pieniądz platynowy nie jest znany). Niemniej jednak akceptuje się każdą monetę (także miedziaki z innych krain). Żelazne pieniądze bite w Sembii są kwadratowe, srebrne - trójkątne, a złote - pięcioboczne. W Cormyrze miedziaki zwie się kciukami, sztuki srebra - srebrnymi sokołami, sztuki złota - złotymi lwami, a platynowe monety - trójkoronami. W krainach południa miedziaki noszą miano skrawków, sztuki srebra - dirhamów, a złota - dinarów. Mieszkańcy niektórych ziem (zwłaszcza Thay i Halruaa) podczas podróży za granicę używają pieniędzy innych krajów. Nic w tym dziwnego - większość osób unika ich rodzimego płaciwa, obawiając się magicznych klątw lub pułapek. Wbrew tym przesądom Faeruńczycy uznają jednak monety legendarnych krain i centrów wielkiej magii, które od dawna nie istnieją. Posiadacz takich monet lepiej jednak zrobi, sprzedając je kolekcjonerom. Szczególnie cenne są monety z Cormanthyru: talwery (sztuki miedzi), bedoary (sztuki srebra), shilmaery (sztuki złota) i ruendile (sztuki platyny). Wiele tych ładnych monet wciąż krąży przede wszystkim pośród elfów. Wśród ludów Srebrnych Marchii handel wymienny jest na porządku dziennym. Silverymoon bije własne monety akceptowane w całym regionie - mają one postać błyszczących, złotych półksiężyców, które zwane są po prostu księżycami (wartość 2 sz). W skarbcach potworów i w plądrowanych grobowcach wciąż znaleźć można stare monety z Delzoun, Ascalhornu i innych upadłych krain. Wielu kupców i mieszkańców miast uznaje te pieniądze za pechowe i odmawia przyjmowania takiej zapłaty - choć czasem zgadzają się na to, obniżając nominalną wartość.
| Moneta | sm | ss | sz | sp |
|---|---|---|---|---|
| Księżyc | 200 | 20 | 2 | 1/5 |
| Sztuka miedzi (sm) | 1 | 1/10 | 1/100 | 1/1000 |
| Sztuka srebra (ss) | 10 | 1 | 1/10 | 1/100 |
| Sztuka złota (sz) | 100 | 10 | 1 | 1/10 |
| Toal | 200, 0 | 20, 0 | 2, 0 | 1/5, 0 |
| Portowy księżyc | 5000, 3000 | 500, 300 | 50, 30 | 5, 3 |
| Sztuka platyny (sp) | 1000 | 100 | 10 | 1 |
- Sztabki kupieckie
Duża liczba monet nie jest łatwa do transportu, a ponadto trudno je też przeliczyć. Z tego powodu wielu kupców woli korzystać ze sztabek wykonanych z metali szlachetnych oraz ich stopów. Owe kupieckie sztabki akceptują niemal wszyscy. Są oznaczone pieczęcią lub innym symbolem organizacji handlowej czy rządu, który zlecił ich wybicie. 1/2 kilogramowa sztabka srebra ma wartość 5 sz, 1/2 - kilogramowa sztabka złota 50 sz, zaś cięższe sztabki są warte proporcjonalnie więcej. Zwykle ich waga wynosi 1/2, 1, 2,5 i 5 kilogramów. Miasto Wrota Baldura bije dużą liczbę srebrnych sztabek kupieckich i ustala standardy dla tej waluty. Uszkodzone sztabki są praktycznie bezwartościowe, natomiast te, za których powstaniem stały nieistniejące już organizacje lub państwa, zachowują swą nominalną wartość. W Mirabarze bije się wrzecionowate sztabki z czarnego żelaza, ze ściętymi końcami, ważące około 1 kilograma i warte 10 sz w mieście, lecz jedynie 5 sz poza nim. Złote sztabki kupieckie należą do rzadkości. Wytapiają je jedynie najbogatsi i najpotężniejsi kupcy oraz szlachcice, gdyż tylko oni przeprowadzają transakcje na kwoty, które wymagałyby takiej waluty.
| Moneta | sm | ss | sz | sp |
|---|---|---|---|---|
| 1/2 kilogramowa sztabka srebra | 500 | 50 | 5 | 1/2 |
| Sztuka miedzi (sm) | 1 | 1/10 | 1/100 | 1/1000 |
| Sztuka srebra (ss) | 10 | 1 | 1/10 | 1/100 |
| Sztuka złota (sz) | 100 | 10 | 1 | 1/10 |
| 1/2 kilogramowa sztabka złota | 200, 0 | 20, 0 | 2, 0 | 1/5, 0 |
| sztabka z czarnego żelaza | 1000, 500 | 100, 50 | 10, 5 | 1, 1/2 |
| Sztuka platyny (sp) | 1000 | 100 | 10 | 1 |
- Dziwne waluty
Monety i sztabki to nie jedyne znane waluty. Dzwonki Gonda mają postać niewielkich dzwoneczków wykonanych z brązu, w zwykłym obrocie handlowym są warte 10 sz, a w świątyni Gonda 20 sz. Shaarskie pierścienie mają postać wypolerowanych krążków z kości słoniowej z otworem w środku, które nomadzi z Shaar nawlekają na nici, każdy krążek ma wartość 3 sz. Niektóre podmorskie rasy zwykły używać waluty w postaci pereł - szczególnie te, które żyją na płyciznach i często handlują z mieszkańcami lądów. Wartość perły zależy od jej rozmiaru (standardowa średnica to 6 milimetrów), rzadkości i jakości (posiadanie lub brak skaz). W okolicach i w Morzu Spadających Gwiazd biała perła, czyli seyar, ma "pod falami" wartość 1 sm, a na brzegu mniej więcej 2 ss. Żółta perła - hayar - to pod wodą równowartość 1 ss i około 2 sz na powierzchni; zielona - tayar - to odpowiednio 1 sz i 20 sz; błękitna - nuyar - ma wartość 5 sz, gdy jest "mokra", i 100 sz, gdy jest "sucha". Najwyżej cenione są tak zwane olmary, czyli romboidalne, oliwkowe perły długości ponad 17 i szerokości ponad 7 centymetrów, ich wartość pod wodą to 500 sz, a na powierzchni ponad 2000 sz.
| Moneta | sm | ss | sz | sp |
|---|---|---|---|---|
| Dzwonek Gonda | 1000, 2000 | 100, 200 | 10, 20 | 1, 2 |
| Sztuka miedzi (sm) | 1 | 1/10 | 1/100 | 1/1000 |
| Sztuka srebra (ss) | 10 | 1 | 1/10 | 1/100 |
| Sztuka złota (sz) | 100 | 10 | 1 | 1/10 |
| Shaarski pierścień | 300 | 30 | 3 | 3/10 |
| Seyar | 1, 20 | 1/10, 2 | 1/100, 1/5 | 1/1000, 1/50 |
| Hayar | 10, 200 | 1, 20 | 1/10, 2 | 1/100, 1/5 |
| Tayar | 100, 2000 | 10, 200 | 1, 20 | 1/10, 2 |
| Nuyar | 500, 10000 | 50, 1000 | 5, 100 | 1/2, 10 |
| Olmar | 50000, >200000 | 5000, >20000 | 500, >2000 | 50, >200 |
| Sztuka platyny (sp) | 1000 | 100 | 10 | 1 |
Monety Ansalonu (po Kataklizmie)[]
W Wieku Snów i Wieku Potęgi wprowadzono walutę, która odzwierciedlała wielkość owych czasów. Metale uważane za cenniejsze nadawały większą wartość tłoczonym z nich monetom. Miedź, srebro, złoto i platyna były jedynymi metalami używanymi w biciu pieniędzy. Złoto stało się standardową jednostką monetarną i było codziennym widokiem w Istar oraz poza jego granicami. Istniała wymiana barterowa, ale jako wyjątek potwierdzający regułę. Jednak po Pierwszym Kataklizmie standardową jednostką monetarną Ansalonu stała się się moneta stalowa, wypierając sztuki złota. Stali zostało niewiele, a była potrzebna na broń i narzędzia służące do wykuwania na nowo rozdartego wojnami kontynentu. Złoto, zbyt miękkie na wszystkie powyższe cele, stało się prawie bezwartościowe, jeśli nie liczyć zdobnictwa.
| Moneta | sm | sz | ss | sż/sb | stl | sp |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Sztuka miedzi (sm) | 1 | 2/5 | 1/5 | 1/50 | 1/100 | 1/500 |
| Sztuka złota (sz) | 2,5 | 1 | 1/2 | 1/20 | 1/40 | 1/200 |
| Sztuka srebra (ss) | 5 | 2 | 1 | 1/10 | 1/20 | 1/100 |
| Sztuka żelaza/brązu (sż/sb) | 50 | 20 | 10 | 1 | 1/2 | 1/10 |
| Sztuka stali (stl) | 100 | 40 | 20 | 2 | 1 | 1/5 |
| Sztuka platyny (sp) | 500 | 200 | 100 | 10 | 5 | 1 |
Wymiana towarowa - barterowa - jako metoda handlu jest w Wieku Rozpaczy o wiele powszechniejsza i pozostała obecna również na początku Wieku Śmiertelników. Silnym władzom nie udało się zaprowadzić wszędzie złotych lub stalowych standardów, a więc dobra nadające się do użytku zwykle zyskują więcej niż złoto czy stal. Stal wciąż ceni się wyżej, a w miastach i państwach, gdzie rząd trwa na miejscu, pozostaje system stalowych monet.
Zestawienie monet[]
Monety mają wiele wartości wyrażonych w standardowych wartościach sztuki miedzi, srebra, złota i platyny. Dzięki temu każdy odnajdzie się w powikłanych walutach sfer.
| Moneta | sztuka miedzi | sztuka srebra | sztuka złota | sztuka platyny |
|---|---|---|---|---|
| Zielony | 1 | 1/10 | 1/100 | 1/1000 |
| Srebrnik | 10 | 1 | 1/10 | 1/100 |
| Świecidełko | 10 - 100 | 1 - 10 | 1/10 - 1 | 1/100 - 1/10 |
| Pech | 100 | 10 | 1 | 1/10 |
| Mert | 1000 | 100 | 10 | 1 |
| Torus Sigilijski | 200 | 20 | 2 | 1/5 |
| Mobius Sigilijski | 10000 | 1000 | 100 | 10 |
| Magnetytowy okruch | 1000 | 100 | 10 | 1 |
| Kryształek | 100 | 10 | 1 | 1/10 |
| Tęcza | 5000 | 500 | 50 | 5 |
| Błękitny ton | 100 | 10 | 1 | 1/10 |
| Aria | 1000 | 100 | 10 | 1 |
| Kość słoniowa | 1 | 1/10 | 1/100 | 1/1000 |
| Krwawa moneta | 1 | 1/10 | 1/100 | 1/1000 |
| Szary lód | 10 | 1 | 1/10 | 1/100 |
| Szorstka moneta | 10 | 1 | 1/10 | 1/100 |
| Stal Acheronu | 100 | 10 | 1 | 1/10 |
Ciekawostki[]
- Postać Deni$e Bembachula używa w swoim imieniu znak dolara, mimo że żaden znany świat D&D (z wyjątkiem Ziemi) nie stosuje jako waluty dolara.
Zobacz też[]
Linki zewnętrzne[]
Źródła[]
- "Planescape - In the Cage: A Guide to Sigil"
- "Planescape - Uncaged - Faces of Sigil"
- Podręcznika Gracza 5e
- Smocza Lanca: Opis Świata
- Zapomniane Krainy: Opis Świata
- Srebrne Marchie