Sferopedia
Advertisement

Panteony (ang. Pantheons) to grupy bóstw w wieloświecie.

Panteony często kształtują się z jednej studni wierzeń (lub też zgodnie z mitologią, powstały ze wspólnego źródła). Razem bogowie panteonu są ideałem kultury śmiertelników, sumą wszystkiego czym ta kultura jest. Gdyby społeczność była reprezentowana przez jednego boga, ludzie zdawali by się dość płytcy (chyba że bóstwo symbolizowało by wszystkie rzeczy dla wszystkich). Panteon obdarza członków kultury kilkoma różnymi ideałami, do których można dążyć, a każdy z nich jest sam w sobie cenny.

Jednakże panteony nie są jednak tylko modelami dla śmiertelników. Grupa bogów gromadzi się razem nie bez powodu: razem mogą zrozumieć przypływy i odpływy wieloświata. Jeżeli mogą polegać na większej mocy trzymającej je razem, mogą skupić się na badaniu swoich specjalności i dzielić znaleziskami głowie panteonu. Takoż większa moc absorbuje wiedzę wszystkich pozostałych w panteonie i przefiltrowuje spójne zrozumienie z powrotem do wszystkich pozostałych bogów, dając im jasny obraz tego co zachodzi w wieloświecie.

Innymi słowy, należenie do panteonu zwiększa wpływ i wiedzę bóstwa po stokroć. Zaiste niektóre panteony istnieją wyłącznie do nasycania większego mocy, podczas gdy sami działają jako pewnego rodzaju planarne awatary. Biorąc na przykład Greków - większość ludzi uważa tę grupę nieustannie współpracującą z Zeusem, przywódcą. W pewnym sensie to on jest panteonem i włada innymi greckimi mocami silną ręką, upewniając się, iż kroczą olimpijskim szlakiem.

Niektóre panteony działają ku wyniesieniu całej grupy lub nawet abstrakcyjnej siły (przykładowo, krynnscy bogowie dobra, zła i neutralności usiłują wspierać swoje odpowiednie ideały). Bez względu na układ, jedynie bogowie potwornych ras trzymają się z dala od formowania grup. Jednak nawet ta "reguła" ma swoje wyjątki, z najsławniejszymi bogami goblinów i orków.

Wiele panteonów - tak jak Egipcjanie - rozproszyło się wśród planów, mają nadzieję na uczynienie ich wpływu bardziej odczuwalnym na rozleglejszym obszarze. Inni - tacy jak Celtowie i elfy - gnieżdżą się we wspólnej krainie, gdzie mogą skoncentrować swoje siły.

Jednakże bez względu na panujące układy pomniejsi członkowie panteonu mają tendencję do skrywania kilku, jeśli w ogóle, tajemnic przed innymi. Ich poczynania są powszechnie znane w grupie. Panteony żyją z komunikacji, a ci którzy nie przenoszą śpiewki, nie przetrwają długo. Będąc na bieżąco z przekonaniami i myślami pozostałych, każda moc zachowuje swoją pozycję i okazjonalnie delikatnie wspina się w statusie.

Oczywiście nie wszystko jest tak różowe. Czasem walki wewnętrzne dokonują rozłamu panteonu. Moce mogą walczyć o status, szacunek, a nawet ukraść wyznawców od innych członków grupy, gloryfikując siebie kosztem pobratymców. Kiedy to następuje, głowa panteonu musi wystąpić by doprowadzić sprawy do należytego porządku. I lepiej by to uczynił by utrzymać grupę przy życiu.

Większa moc reprezentuje panteon i ucieleśnia wszystko za czym on stoi. Jak przywódca może to czynić, jeżeli jego podwładni ze sobą walczą? Niestety większość panteonów ma boga, który działa wbrew naturze, uosabia najmniej pożądane aspekty kultury śmiertelników - i który zostaje ukarany bardziej niż pozostali. Do głowy przychodzi intrygant Loki: jest on regularnie wypędzany do Pandemonium za wywoływanie waśni pośród pozostałych nordyckich bogów. A niektóre z panteonów już całkowicie pozbył się swoich mąciwód. Elfy pozbyły się Lolth z Arvandoru, a Egipcjanie wygnali Seta z Heliopolis.

W każdym razie większa moc przewodzi, reprezentuje i dyscyplinuje panteon. Jeżeli nie potrafi utrzymać swej grupy w ryzach ze swoimi ideałami, cierpi w oczach innych przywódców. Wiara bóstw jest potężną rzeczą, a wizerunki bywają istotne w zadawaniu się z bogami.

Panteony[]

On Hallowed Ground dzieli panteony na cztery grupy:

  • Panteony półludzkich ras (ang. demihuman races) - elfów, krasnoludów, niziołków i gnomów.
  • Panteony potwornych ras (ang. monstrous races) - goblinoidów, orków i innych potworów formalnie nie kojarzonych z potworami jak istoty baśniowe, ludy morza i niebios.
  • Panteony pierwszo-materialnych światów (ang. prime-material settings) - takich jak Toril, Oerth, Krynn, Cerilia czy Eberron.
  • Panteony ludzi z kosmosu (ang. pantheons worshiped by humans of the cosmos) - czyli kultur z planu materialnego takich jak Babilończyków, Celtów, Chińczyków, Egipcjan, Finów, Greków, Hindusów, Japończyków, Nordów i Sumerów.

Panteony półludzkich ras[]

Panteony potwornych ras[]

Panteony pierwszo-materialnych światów[]

Panteony ludzi z kosmosu[]

Inne panteony[]

Źródła[]

  • "Birthright Campaign Setting"
  • "Forgotten Realms Campaign Set"
  • "Greyhawk - World of Greyhawk"
  • "Legends & Lore" Ad&d 1st ed.
  • "Legends & Lore" Ad&d 2nd ed.
  • "Living Greyhawk Gazetter"
  • "Monster Mythology" Ad&d 2nd ed. Accessory
  • "Planescape Campaign Setting"
  • "Planescape - On Hallowed Ground"
  • Complete Warrior
  • Races of the Destiny
  • Races of the Wild
  • Races of Stone
  • Ghostwalk
  • 'A Tiefling's Exultation'
Advertisement