Klasa postaci

Klasa postaci (ang. character class) jest podstawową częścią tożsamości i natury postaci w D&D. Ich możliwości, zdolności oraz słabości są głównie definiowane przez obraną klasę. Jest to nie tylko zestaw nabytych umiejętności, lecz jej zajęcie oraz tożsamość, droga przez życie. Choć nabyta, bardzo często narzucona jest przez pochodzenie. Obok rasy i charakteru stanowi najważniejszą cechę danej istoty. Termin klasy postaci stworzony przez twórców D&D, zaadaptowany został przez wiele gier (a także w opozycji do D&D, powstawały gry o koncepcji mechaniki bezklasowej).

Klasy postaci każdej edycji zostają opisane w podręczniku gracza, a także wielu dodatkach i suplementach. Postacie krążą wokół pierwotnej idei czterech typów klas:

• Wojownik - skupiony na zdolnościach walki, całkowicie pozbawiony magicznych zdolności.
• Łotrzyk - skupiony na skradaniu i umiejętnościach społecznych, zdolny do dotkliwych obrażeń wyrównujących jego podatność.
• Czarodziej - przejawiający zdolności magiczne (magia tajemna), lecz fizycznie słaby.
• Kapłan - specjalizujący się w uzdrawianiu i wspierających magicznych zdolności (magia objawień).

Wszelkie inne klasy wywodzą się z tych typów bądź też stanowią ich mieszaniny.

Klasy według typu

Klasy podstawowe

Zobacz więcej w osobnym artykule: Klasy podstawowe.

Podstawowe dla D&D klasy z podręcznika gracza:

• Barbarzyńca
• Bard
• Czarodziej
• Druid
• Kapłan
• Łotrzyk
• Mnich
• Paladyn
• Tropiciel
• Wojownik
• Zaklinacz

Profesje

Zobacz więcej w osobnym artykule: Profesje.

W 2 edycji AD&D wprowadzono profesje (ang. kits), nakładki na podstawowe klasy, zmieniające część ich parametrów. Można podzielić je luźno na dwa typy:

• Pierwszy, stanowiący większość, to stanowiące często estetyczne zmiany mające zaadaptować postać do danej krainy czy świata jak np. podział druidów na dżunglowych, pustynnych, arktycznych, górskich, morskich i innych. W 3 edycji zostało to rozwiązane zmianą mechaniki, w której należało uzasadnić umiejętności, jakie mógł nabyć fabularnie dany druid oraz fakt, iż może się on przeistaczać, przyzywać oraz mieć za towarzyszy wyłącznie zwierzęta z krainy, z której pochodzi, z którą się związał. Stąd arktyczny druid przeistacza się w niedźwiedzia polarnego, a pustynny w węża. Inne przykłady to np. askar, wojownik pustynny z Al-Qadim.
• Drugi, zdecydowana mniejszość, to postacie diametralnie zmieniające klasy podstawowe, modyfikujące zakres zaklęć, zdolności. Najlepszym przykładem są kapłani specjaliści konkretnego bóstwa (Faiths & Avatars, Monster Mythology), kiedy to dogmat kościelny narzuca wymogi oraz korzyści członkom kleru jak dostępne sfery magii, charakter, broń, pancerz, specjalne zdolności. Inne przykłady to Sza'ir, profesja maga. Wiele z tych profesji przekuto w klasy prestiżowe w 3 edycji (wiele profesji zostaje także konwertowana na drodze prac autorskich, wiernie odwzorowujących twory 2 edycji). Niektóre profesje na trwale wryły się w kanon D&D i zostały mianowane klasami podstawowymi. Taka sytuacja była z druidem, który był profesją kapłana.

Klasy prestiżowe

Zobacz więcej w osobnym artykule: Klasy prestiżowe.

Nazewnictwo

Klasy postaci zmieniały wielokrotnie swoje nazwy wraz edycjami D&D. Ponadto zmiany ulegały także na polu ich tłumaczeń (porównanie gier w 2 AD&D jak Baldur's Gate z grami i podręcznikami edycji 3 D&D).

Najważniejsze przykłady:

• W 2 ed. AD&D klasy podzielono na 4 podstawowe grupy, na które składały się klasy właściwe:
  • Warrior: fighter, ranger, paladin
  • Wizard: mage, illusionist, other
  • Priest: cleric, druid, other
  • Rogue: thief, bard
• W 3 ed. D&D wprowadzono 11 klas postaci: Barbarian, Bard, Cleric, Druid, Fighter, Monk, Paladin, Ranger, Rogue, Sorcerer, Wizard (Barbarzyńca, bard, kapłan, druid, wojownik, mnich, paladyn, tropiciel, łotrzyk, czarownik, czarodziej). Największe zakłopotanie wywołują klasy magiczne: wizard, który znany był w BG2 jako mag, teraz jest czarodziejem. Z kolei sorcerer, w BG2 czarodziej, teraz jest zaklinaczem. Ponadto ranger, znany jako łowca z BG2, teraz jest tropicielem. Cleric, który oznacza kleryka, nawet w BG2 był zwany kapłanem i jest nie do odróżnienia od pojęcia priest (również kapłana). Podobnież fighter nosi tłumaczenie warrior - wojownik.
• W 4 ed. pojęcie mnich zastąpiono mistykiem, co częściowo stanowić może powrót do profesji z 2 ed. AD&D, lecz stanowi także mylne podobieństwo do klasy mistyka z Dragonlance. W polskim wydaniu wojownik został przemianowany na zbrojnego.