Flogiston

Położenie flogistonu w relacji z innymi planami oraz zanurzonymi w nim kryształowymi sferami planu materialnego.

Okładka powieści The Maelstrom's Eye Rogera E. Moore'a z widocznym tęczowym flogistonem

Flogiston (ang. phlogiston) to termin opisujący przestrzeń pomiędzy kryształowe sfery Planu Materialego lub przenikający go łatwopalny płyn , tęczowej barwy chaotyczną ciecz otaczającą sfery. Kosmiczni wędrowcy czasem nazywają flogiston strumieniem (ang. the flow) lub Tęczowym Oceanem (ang. the Rainbow Ocean). W piątej edycji D&D zastąpiony został Planem Astralnym.

Na zewnątrz kryształowych sfer wiążących światy materialne oraz pomiędzy nimi rozpościera się płynna, tęczowa zawiesina eteru zwana flogistonem. Podróżni często opisują to środowisko jako barwne morze opływające systemy planetarne umieszczone w ich niezniszczalnych sferach. Sam termin flogiston jest używany zarówno do opisu owej substancji jak i obszaru, który ona wypełnia.

Gęstość flogistonu jest zmienna. Łatwo wyróżnić obszary o podwyższonym zagęszczeniu - tworzą one połączenia pomiędzy kryształowymi sferami. Podróżnicy odkryli, że im większa jest gęstość flogistonu formującego rzekę tym szybszy jest jej nurt. Statek może przyśpieszyć zanurzając się w rzece lub zwolnić, wypływając na jej powierzchnię. Aby jeszcze szybciej przemieszczać się na kosmiczne odległości w rozsądnym czasie, wiele statków jest wyposażonych w żagle, które łapią flogiston niby gwiezdny wiatr.

Grawitacja działa we flogistonie tak samo jak w dzikiej przestrzeni, skierowana jest w kierunku głównej osi statku.

Flogiston nie jest żadnym z Żywiołów, nie jest też kombinacją innych żywiołów lub pierwiastków. Wszelkie próby jego sztucznego wytworzenia za pomocą magii lub technologii, czy to na zewnątrz czy wewnątrz kryształowych sfer, spotykają się z niepowodzeniem. W najlepszym przypadku, flogiston ukazuje się na ulotną chwilę by natychmiast zniknąć bez śladu.

Flogiston jest również silnie łatwopalny, niczym nasączona oliwą szmata, gotowy w każdej chwili wybuchnąć. Każde źródło ognia natychmiast wybucha płomieniem na trzykrotnie większą odległość zadając trzykrotnie poważniejsze obrażenia. Z tego powodu żadna z broni wymagających zapłonu ani żadne z zaklęć takich jak kule ognia nie są wykorzystywane podczas podróży przez flogiston, są zbyt nieprzewidywalne w tych warunkach a co za tym idzie zbyt niebezpieczne. Załogi muszą pamiętać aby skrupulatnie wygasić wszystkie źródła ognia znajdujące się na pokładzie zanim wejdą we flogiston. Zamiast pochodni i lamp używa się magicznych latarni i zimnego światła wytwarzanego przez fosforyzujące zwierzęta (które żyją dziko w mrocznych obszarach przestrzeni). Niektóre rasy w ogóle nie używają światła, jeśli ich wzrok potrafi przeniknąć ciemności (zdolność infrawizji posiadają na przykład krasnoludy).

Zwykle rzeki flogistonu tworzą dwukierunkowe arterie, dzięki którym można łatwo i szybko przedostać się pomiędzy światami. Jednak niektóre z nich płyną (czy też może należałoby powiedzieć unoszą się) tylko w jednym kierunku zmuszając gwiezdnych żeglarzy do obrania innej drogi powrotnej. Kryształowe kule dryfują powoli i majestatycznie w oceanie eteru niby wyspy odcięte od dna morza. Dlatego, mimo że rzeki wędrują wraz z nimi, zmienić się mogą punkty orientacyjne na trasie. Często wprowadza to niedoświadczonych kapitanów w błąd, gdy nie zdają sobie sprawy, że konstelacje światów mogą ulec zmianie.

Sfery zawierające Toril, Krynn oraz Oerth tworzą stabilny, potrójny układ połączony rzekami. Dwukierunkowe rzeki łączą Toril z Oerthem oraz Oerth z Krynnem, jednak przestrzeń pomiędzy Torilem i Krynnem pozostaje rozrzedzona i podróż przez nią w linii prostej zajmie o wiele więcej czasu niż popłynięcie z prądem poprzez Oerth.

Mieszkańcy

Delfinid, jedna z rodzimych istot zamieszkujących flogiston

• Czarty Strumienia - uratowani przez nieznaną złą moc rozbitkowie flogistonu, przetransformowani w czterorękie, drapieżne humanoidy. Służą tajemniczemu Wielkiemu Ojcu.
• Delfinidy - przyjazne przybierające barwę flogistonu przypominające delfiny stworzenia.
• Efemerale - bezcieleśni nieumarli, duchy ludzi zmarłych we flogistonie. Pylaste, szare humanoidy przepełnione esencją flogistonu jak i połączone z planem negatywnej energii.
• Lumineaux - zamieszkujące strumień rozległe, przezroczyste stworzenia o ciałach olbrzymich płaszczek, żywiące się emocjami, owijające się wokół portali do kryształowych sfer.
• Gwiezdne Selkie - eteryczna, zmiennokształtna humanoidalna rasa. W ludzkiej formie uprzejme, urodziwe osoby, w zwierzęcej latające stworzenia w kształcie pocisku o twardym pancerzu. Uważani za potomków przemienionych wyznawców Ptaha, rozbitych niegdyś na asteroidzie. Ich kolonie i mieszkania noszą cechy egipskiej architektury.
• Gwiezdny smok - pokojowi, inteligentni filozofowie flogistonu, poszukujący dyskursów ze strażnikami kryształowych sfer. Opalizujące smoki o łuskach o barwie głębokiej purpury z kroplą chromu na czubku każdej.
• Misi - nie posiadające długości, szerokości i wysokości niematerialne byty istniejące w wymiarach nie od pierwszego do trzeciego, lecz od czwartego do szóstego. Przyciągane przez magię czarostatków, niebezpieczne dla ich nawigacyjnego sprzętu oraz czarowników.
• Ocaleniec - potężni, inteligentni ludzie bądź inne humanoidy, którzy zostali zatrzymani w śpiączce w stanie ożywienia przez wiele lat, stuleci. Ocuceni świeżym powietrzem zaczynają subtelnie kontrolować umysły wybawczej załogi.
• Pirowęże - węże o łuskach w wirujących barwach flogistonu, poruszające się naturalną zdolnością do telekinezy.
• Prastary Marynarz - nieumarły były członek załogi cywilizacji niegdyś pływającej po flogistonie.
• Pryztatyk - przypominająca pryzmatyczną sferę, kula wirujących barw z humanoidem wielkości gnoma w środku.
• Roślina Gwiezdnomusza - dryfująca roślina o pajęczych skrzydłach chwytających światło słoneczne i wydająca pyszne owoce, uważana za dobry omen przez czarożeglarzy.
• Sluk - żywiące się magią pasożyty, wodorosty flogistonu zamulające niektóre jego obszary grzęznące statki mielizny.
• Ukwiały Strumienia - przypominające niedojrzałe krajeny przyssawające się do napotkanych obiektów, czarostatków, czy asteroid i powolnie wżerające w nie.

Autorskie wizje

Spelljammer nie jest wspierany od 1993 roku. Nigdy zaś nie powstała oficjalna mapa kryształowych sfer i strumieni flogistonu. Fanowskie społeczności (zwłaszcza zebrane wokół oficjalnej strony fanowskiej Beyond the Moons wybranej przez Wizards of the Coast) sporządziły wiele takich map.

Więcej w artykule o kryształowych sferach.

Mapa z Beyond the Moons

Mapa autorstwa Charlesa Taylora (Beyond the Moons)

Mapa autorstwa Charlesa Taylora (Beyond the Moons)

Źródła

• Spelljammer: AD&D Adventures in Space